تغییر شکل بتن عبارتند از جمع شدگی (که تحت شرایط خشک شدگی بتن رخ می دهد) و خرش (که عبارت از تغییر شکل اضافی حاصل) تحت یک تنش اعمالی می باشد. تغییر شکل خزش بتن قطعاً تحت شرایط اشباع رخ می دهد (خزش پایه) اما تحت شرایطی که افت رطوبت داریم، به اندازه قابل توجهی تغییر شکل بتن افزایش می یابد.
از هر دوی تغییر شکل بتن این انتظار می رود که با مکانیسم یکسانی به پیش رود. اگر چه از روند تغییر شکل بتن اطلاع مشخصی نداریم، اما با آب نگه داشته در ژل Tobermorite در ارتباط است. این تغییر شکل بتن را به عنوان ملاحظات مهم طراحی تلقی می کنیم و در آیین نامه های اجرایی بر یا طراحی سازه ای لحاظ می کنیم. هر گونه تغییر شکل بتن در رفتار شناخته شده بتن با افزوده شدن اجزاء جزئی می تواند موجب مشکلاتی در دوام بتن در سازه های بتنی شود؛ خیز فزآینده در تیرها و سقف ها، انتقال بار به آرماتورها، افت پیش تنیدگی در بتن پیش تنیده، تغییرات در حرکت نسبی میان اجزاء و تغییرات در پایداری ستون های و دیوارهای لاغر، همگی می تواند منجر به شکست های کلی یا جزئی گردد. تغییر شکل بتن تا حد بالایی تابعی از طبیعت و کمیت خمیر سیمان در بتن است و نشان داده شده که مطالعه بر روی خصوصیات خمیر سیمان، از رابطه نزدیک با خصوصیات خمیر سیمان در بتنی که در آن تغییر شکل بتن لحاظ شده، حاکی می باشد.
ارائه تعریفی خلاصه وار از اثراتی که دسته بندیهای مختلف مواد افزودنی برروی تغییر شکل بتن دارند، بسیار مشکل می باشد. دلیلی این امر به علت نتایج مغایری است که بین افراد انجام دهنده آزمایش و انواع مختلف روش های آزمایشی استفاده شده حاصل شده است. اما نکات ارائه شده زیر برخی راهنمایی ها را پیرامون این مواد در بتن خواهیم داشت.
تحقیقات اندک انجام شده حاکی از آن است که در جاهایی که نسبت آب به سیمان کاهش یابد، تغییر شکل بتن هم کاهش می یابد. شکل 1. 5 تأثیر یک افزودنی کاهنده آب بتن اسید هیدروکسی کربوکسیلیکی را روی خزش بتن در جایی که از این ماده برای تأثیر بر کاهش نسبت آب به سیمان استفاده شده، نشان می دهد. بنابراین کاهش نسبت آب به سیمان افزایش در خزش را جبران می کند. به دلیل تنوع تکنیک ها و روش های افراد گوناگون، در این زمینه نتایج متناقضی دارد و به سختی می توان آنها را تفسیر کرد.
با این وجود به نظر می رسد که خصوصیت ذاتی اغلب افزودنی کاهنده آب بتن ، افزایش دادن تغییر شکل بتن هایی است که در آن لحاظ می شوند. این امر با استفاده از اثر افزودنی کاهنده آب بتن برای کاهش سیمان به حداقل می رسد. برای اختلاط های متناظر با افزودنی کاهنده آب بتن ، لیگنوسولفوناتی، از توصیه 8EC/PIF برای محاسبه تغییر شکل بتن می توان با اطمینان استفاده کرد.
وقتی موادی به غیر از افزودنی کاهنده آب بتن لیگنوسولفوناتی استفاده شوند، در شرایطی که خشک شدگی محسوسی در بتن می تواند رخ دهد، باید به هشدارها توجه کرد. این هشدارها به خصوص وقتی که افزوده شدن مستقیماً صورت می گیرد باید مورد توجه قرار بگیرند.
بررسی دلایل برای چنین تأثیرات متنوعی در تغییر شکل بتن جالب توجه است. علی رغم اینکه تئوری های فعلی بر اساس تأثیر لایه بندی ژل تابرموریت می باشد، فکری هم باید در مورد احتمال دخالت شناخته شده بر روی واکنش اترینگیتی افزودنی کاهنده آب بتن صورت گیرد، در واقع معلوم شده است که مؤلفه سولفاتی سیمان روی تغییر شکل بتن ، طبق معادله زیر اثر گذار است:
در نتیجه در تغییر شکل بتن متداول در ناحیه ریزکرنش 0004، تنها 03 تا 04% می توان روی مؤلفه سولفاتی حساب کرد. نکته مهم و قابل توجه این که واکنش سولفاتی دارای تأثیری منفی بر تغییر شکل بتن است. در نتیجه در طی واکنش، به عنوان یک قید در تغییر شکل بتن عمل می کند. اضافه کردن یک افزودنی کاهنده آب بتن واکنش های اترینگیتی را به تأخییر می اندازد و تغییر شکل بتن افزایش می دهد.
برای آشنایی با ” عوامل موثر در دوام بتن ” کلیک کنید .
منبع : کتاب مواد افزودنی شیمیایی بتن
