ملات خشک از ترکیب سه ماده اصلی یعنی سیمان، سنگدانه ها و مواد افزودنی شیمیایی تهیه می شود. نسبت ترکیب و نوع مواد یاد شده براساس تولید محصولات مختلف ملات خشک متفاوت است.
محصولات ملات خشک در محل کارخانه مخلوط شده و به صورت خشک، به صورت پاکت و یا فله به محل کارگاه ساختمانی حمل می شوند و در آنجا به نسبت مشخصی با آب مخلوط گشته و قابل استفاده ملات خشکی شوند، ملات های خشک انواع گوناگونی دارند و کاملا برتر از انواع سنتی هستند.
در محصولات ملات خشک از آنجا که این محصولات در کارخانه تولید می شوند انواع نظارت ها روی آنها صورت می گیرد و کیفیت مواد اولیه و میزان اختلاط مواد اولیه گوناگون و … به صورت دقیقی صورت می گیرد، در نتیجه محصول نهایی از کیفیت بسیار بالایی برخوردار خواهد بود. در روش سنتی علاوه بر آنکه ترکیب مواد اولیه با نسبت های صحیحی صورت نمی گیرد و موجب کاهش کیفیت ملات خشک می گردد، این مسئله در سطح کلان به دلیل کاهش عمر بنا موجب حیف و میل منابع ملی و تخریب محیط زیست به دلیل ورود نخاله ساختمانی به آن می گردد. از سویی دیگر اختلاط های سنتی برای ساخت ملات خشک موجب هدر رفتن مواد اولیه نیز می شود به طوری که میزان اتلاف سیمان در کشور ایران را سالیانه بیش از 9 میلیون تن تخمین می زنند.
به طور کلی ملات ها به سه گونه مورد استفاده قرار میگیرند:
– در روش اول انواع مواد اولیه به صورت جداگانه به محل کارگاه ساختمانی حمل می شوند و در آنجا ملات خشک به صورت سنتی و نا دقیق با یکدیگر ترکیب می شوند و مورد استفاده قرار میگیرند.
– روش دوم که به نام ملات تر شناخته می شود، ملات ها در کارگاههایی با مخلوط کردن مواد اولیه تهیه می شوند و این ملات ها قبل از حمل به سمت کارگاه های ساختمانی تحت نظر آزمایشگاه کنترل کیفیت کارگاه سازنده ملات تر قرار می گیرند. این روش برای استفاده در حجم های بالا مقرون به صرفه است و معمولا در ساخت پی ساختمان ها، ستون ها، سقف مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش میکسرها وظیفه حمل ملات را برعهده دارند. مشکل دیگر این روش ملات آن است که می بایست فاصله پر کردن میکسر تا استفاده در محل کارگاه ساختمانی کم باشد (حدود یکساعت) تا خاصیت های ملات تر حفظ شود و ملاتی استاندارد مورد استفاده قرار گیرد ولی در شهرهایی مانند تهران که ترافیک بالایی دارند رعایت این شرط بسیار دشوار می باشد و یا در بسیاری از شهرها و به خصوص روستاهای کشور ایران ممکن است نزدیکترین کارگاه ساخت ملات با محل ساخت ساختمان ساعت ها فاصله داشته باشد که عملا استفاده از ملات تر را غیر ممکن می سازد.
– در روش سوم که به ملات خشک شهرت دارد مواد اولیه در کارخانه تحت نظارت های دقیق پیمانه و با یکدیگر مخلوط می شود و تحت نظارت های کنترل کیفیت قرار میگیرد و بصورت خشک در پاکت و یا فله با پر کردن سیلو تحویل مشتری نهایی میگردد و ملات خشک در محل کارگاه به هر میزان که مورد نیاز است با نسب مشخصی از آب مخلوط می شود و مورد استفاده قرار میگیرد.