دو عامل اصلی برای ترک در بتن عبارتند از :
1. ترک در بتن به علت تنش بر اثر بارهای وارده
2. ترک در بتن به علت تنش بر اثر آب رفتگی در حین خشک شدن یا تغییرات دما
جلوگیری از ترک در بتن
1. درزهای کنترل مؤثرترین شیوه جلوگیری از ترک های غیر قابل رؤیت در بتن به شمار می آیند.
2. ترک در بتن و درزهای جداکننده دال را از قسمتهای دیگر سازه جدا می کنند و اجازه حرکت افقی و عمودی را در دال می دهد .
3. ترک در بتن و درزهای اجرائی جائی که کار بتن ریزی روزانه پایان می یابد، ایجاد می شوند; و مناطقی را که در دفعات مختلف بتن ریزی می شوند از یکدیگر جدا می سازند.
از آنجا که رسیدن به بتن با مقاومت بالا از اهداف دست اندرکاران کارهای بتنی در دو دهه اخیر بوده است، ابتدا این نوع بتن با مقاومت بیش از MPA50 ساخته شد. با پایین آوردن نسبت آب به سیمان تا حد 3/0 رسیدن به چنین مقاومتهایی بسیار آسان است. برای جلوگیری از ترک در بتن و ساخت بتن هایی با مقاومت بیشتر و در حد Mpa 110-80 و برای تقویت ناحیه فصل مشترک سنگدانه درشت و خمیر سیمان مواد سیلیسی فعال و غیر بلوری به نام دوده سیلیس به کار گرفته شد. همزمان سنگدانه هایی با مقاومت بیشتر و با دانه بندی مناسب تر و با کنترل حداکثر اندازه سنگدانه در این مخلوط ها به کار رفت.
از آنجا که در کاربرد این بتن گاه مقادیر بالایی سیمان و بیش از 400 کیلوگرم (حتی تا 500 کیلوگرم) مصرف می شد، علاوه بر گرانی این بتن، ترک هایی در بتن نیز حین ساخت به دلیل جمع شدگی پلاستیکی و ناشی از خشک شدن بیشتر این بتن ها و نیز ترک های حرارتی در بتن بوجود آمد. همچنین با افزایش این مقاومت تردی و شکنندگی بتن نیز افزایش یافت. چنین بتنی نمی توانست در شرایط محیطی سخت و محیطهای خورنده به علت وجود ترک های زیاد در بتن دوام قابل قبولی داشته باشد.
کنترل ترک در بتن حجیم
سازه های بتنی حجیم در مدت زمان گیرش بتن همواره در معرض خطر ترک خوردگی هستند . لذا روشهای ترمیم جهت کنترل ترک در بتن حجیم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از این روشها جهت کنترل ترک در بتن حجیم روش تزریقی می باشد. در این روش کنترل ترک در بتن حجیم ابتدا سوزن هایی به فاصله ۳ تا ۸ سانتیمتر از مرکز ترک به صورت مورب و متمایل به سمت ترک در بتن دریل می شود سپس محل تماس سوزن با سطح بتن با ماده مخصوص درزگیری می شود. سطح ترک در بتن حجیم نیز باید درزگیری شود معمولا عرض ماده درزگیر در سطح بتن بین ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر و ضخامت آن بین ۳ تا۶ میلیمتر متغیر است. بعد از اتمام این مرحله برای کنترل ترک در بتن حجیم مدت زمانی جهت گیرش ماده مخصوص درزگیری باید صبر نمود. پس از گیرش ماده درزگیر٬ با یک پمپ هیدرولیک رزین مخصوص بتن از سوزن پایینی تزریق میگردد پس از تراوش از سوزن های بعدی سریعا در سوزن ها بسته می شود این کار تا آخرین سوزن تکرار می شود.
کنترل ترک در بتن با الیاف
با ورود الياف به بتن مستقل از مواد تشكيل دهنده 2 نوع وضعيت اصلى موازى و عمود بين ترک و الياف مشاهده می شود که در صورت عبور الیاف عمود بر لبه هاى ترک در بتن با پل زدن الیاف بین ترک ها يكپارچگی بتن تا تغيير شكلهای زياد حفظ شده و مقاومت خمشی و کششی بتن به دليل خاصيت دوزندگی الياف در بتن بالا می رود . استفاده از آرماتورها از ديد گاه ميكروسكوپى در کنترل ترک در بتن مفيد واقع نشده و حتی در صورت بروز ترک در بتن با پدیده خوردگی مواجه می شوند و در اثر ازدیاد ترک در بتن ،بتن کاملا از بین می رود.
درصورتيكه با توزیع اتفاقی الياف در فواصل بسيار کوچکتر از فاصله بين آرماتورها،اندازه ترک در بتن کوچکتر شده و باعث کاهش نفوذپذیری بتن و مقاومت بتن در محیط های مهاجم می شود. در حالت كلى توزيع اتفاقی الياف در فواصل بسيار کوچکتر از فاصله بين آرماتورها باعث پخش و کوچکترشدن اندازه ترک در بتن شده و پس از ترک خوردن ، مقاومت كششى و خمشى به دليل خاصيت دوزندگی الياف در بتن بالا رفته و يكپارچگی بتن تا تغيير شكلهاى زياد حفظ می شود.
