انواع روان کننده و افزودنی بتن – معرفی 11 افزودنی پرکاربرد

مورد اول لیست انواع روان کننده و افزودنی بتن، افزودنی‌های روان‌کننده بتن هستند که موادی هستند که به منظور افزایش روانی و کارایی بتن بدون تغییر در نسبت آب به سیمان آن استفاده می‌شوند. این افزودنی‌ها معمولاً در پروژه‌هایی که نیاز به بتن با کارایی بالا دارند، مانند پروژه‌های ساخت بتن پیش‌ساخته، بتن‌ریزی در قالب‌های پیچیده، و یا در ساخت بتن‌های پرمقاومت، به کار می‌روند.

انواع روان کننده بتن به کاهش نیاز به آب و افزایش قابلیت پخش بتن کمک می‌کنند، بدون اینکه تأثیر منفی بر روی مقاومت بتن بگذارند. این افزودنی‌ها می‌توانند به بتن ویژگی‌های خاصی بدهند که آن را برای استفاده در شرایط خاص مناسب‌تر کنند.

انواع روان کننده بتن

انواع روان کننده بتن بر اساس پایه شیمیایی:

1. لیگنوسولفونات:

   • از اولین نسل روان‌کننده‌ها، مشتق از لیگنین موجود در چوب.

   • کاهش مصرف آب و بهبود کارایی بتن.

   • مناسب برای بتن‌های معمولی و پروژه‌های عمومی.​

2. ملامین سولفونات:

   • فوق‌روان‌کننده با ساختار پلیمری، افزایش روانی بتن.

   • کاهش نسبت آب به سیمان و افزایش مقاومت فشاری.

   • مناسب برای بتن‌های پیش‌ساخته و پروژه‌هایی با نیاز به مقاومت بالا.​

3. نفتالین سولفونات:

   • فوق‌روان‌کننده نسل دوم، کاهش قابل توجه آب مصرفی.

   • افزایش روانی بتن بدون جداشدگی و بهبود چسبندگی بتن به فولاد.

   • مناسب برای بتن‌های با تراکم آرماتور بالا و سازه‌های پیچیده.​

4. پلی‌کربوکسیلات اتر (PCE):

   • ابرروان‌کننده نسل سوم، کاهش شدید نسبت آب به سیمان.

   • افزایش مقاومت اولیه و نهایی بتن و حفظ اسلامپ در مدت زمان طولانی.

   • مناسب برای بتن‌های خودتراکم و بتن‌های با عملکرد بالا.​

انواع روان کننده بتن بر اساس نسل:

1. نسل اول (روان‌کننده‌های معمولی):

   • بر پایه لیگنوسولفونات.

   • کاهش آب مصرفی تا ۱۵٪.

   • مناسب برای بتن‌های معمولی.​

2. نسل دوم (فوق‌روان‌کننده‌ها):

   • بر پایه نفتالین یا ملامین.

   • کاهش آب مصرفی تا ۲۵٪.

   • مناسب برای بتن‌های با مقاومت بالا و پیش‌ساخته.​

3. نسل سوم (ابرروان‌کننده‌ها):

   • بر پایه پلی‌کربوکسیلات اتر.

   • کاهش آب مصرفی تا ۴۵٪.

   • مناسب برای بتن‌های خودتراکم و با عملکرد بالا.​

انواع روان کننده بتن بر اساس استاندارد ASTM C494:

1. نوع A: روان‌کننده معمولی.

2. نوع D: روان‌کننده دیرگیر.

3. نوع E: روان‌کننده زودگیر.

4. نوع F: فوق‌روان‌کننده معمولی.

5. نوع G: فوق‌روان‌کننده دیرگیر.​

این دسته‌بندی‌ها به‌طور کلی با یکدیگر هم‌پوشانی دارند و انتخاب نوع مناسب روان‌کننده بتن بستگی به شرایط پروژه، نوع بتن مورد استفاده و الزامات فنی دارد.

مزایای استفاده از انواع روان کننده بتن

انواع روان کننده بتن مواد شیمیایی هستند که به بتن اضافه می‌شوند تا ویژگی‌های خاصی را بهبود بخشند. این افزودنی‌ها به طور معمول برای افزایش کارایی بتن، کاهش میزان آب مورد نیاز، و بهبود خواص فیزیکی آن به کار می‌روند. از جمله مزایای اصلی افزودنی‌های روان‌کننده بتن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. افزایش کارایی و روانی بتن: افزودنی‌ های روان‌ کننده باعث افزایش کارایی بتن می‌شوند، به این معنی که بتن به راحتی در قالب‌ها جریان می‌یابد و عملیات ریخت‌وپاش را تسهیل می‌کند، حتی زمانی که میزان آب کمتر باشد. این امر به ویژه در پروژه‌هایی که نیاز به قالب‌گیری پیچیده دارند، مفید است.

2. کاهش نیاز به آب: انواع روان کننده بتن قادرند تا با کاهش نیاز به آب برای رسیدن به روانی مشابه، خواص بتن را بهبود بخشند. این امر باعث می‌شود که مقدار آب نسبت به سیمان کاهش یابد، که در نهایت به بالا رفتن مقاومت بتن کمک می‌کند.

3. افزایش مقاومت بتن: به دلیل کاهش نسبت آب به سیمان، انواع روان کننده بتن موجب افزایش مقاومت فشاری و سایر خواص مکانیکی بتن می‌شوند. این امر در پروژه‌های ساخت و ساز با بارگذاری بالا بسیار مفید است.

4. کاهش ترک‌های ناشی از انقباض: استفاده از روان‌ کننده‌ ها می‌تواند میزان انقباض بتن را کاهش دهد، که به نوبه خود باعث کاهش احتمال ایجاد ترک‌های ناشی از انقباض می‌شود.

5. بهبود دوام و طول عمر بتن: با کاهش نسبت آب به سیمان، کیفیت نهایی بتن بهبود می‌یابد و ساختار متراکم‌تری ایجاد می‌شود که در برابر عوامل محیطی مانند آب، مواد شیمیایی و چرخه‌های یخ‌زدگی مقاومت بیشتری دارد.

6. امکان تولید بتن با اسلامپ بالا: استفاده از انواع روان کننده بتن امکان تولید بتن با اسلامپ بالا را بدون نیاز به افزایش مقدار آب فراهم می‌کند، که این ویژگی در پروژه‌هایی با نیاز به بتن‌های با کارایی بالا بسیار مهم است.

7. افزایش سرعت ساخت‌وساز: روان‌ کننده‌ ها به دلیل کاهش زمان مورد نیاز برای ریختن و هم‌زدن بتن، می‌توانند زمان لازم برای اجرای پروژه‌های ساختمانی را کاهش دهند.

در مجموع، افزودنی‌ های روان‌ کننده بتن نه تنها خواص فیزیکی و مکانیکی بتن را بهبود می‌بخشند، بلکه باعث افزایش کیفیت و کاهش هزینه‌های اجرایی در پروژه‌های ساخت‌وساز می‌شوند. برای کسب اطلاعات در مورد تفاوات روان کننده ها و فوق روان کننده های بتن این مقاله را مطالعه بفرمایید.

مکانیسم عملکرد انواع روان کننده بتن

افزودنی‌ های روان‌ کننده معمولاً به دو صورت عمل می‌کنند:

• کاهش کشش سطحی: این مواد کشش سطحی آب در مخلوط را کاهش می‌دهند که باعث می‌شود ذرات سیمان بهتر با آب ترکیب شوند و بتن روان‌تری حاصل شود.
• تثبیت ساختار بتن: افزودنی‌ های روان‌ کننده باعث می‌شوند که ذرات سیمان به‌طور یکنواخت‌تر در مخلوط مواد تشکیل‌دهنده روان‌ کننده‌ها

• مواد آلی: شامل لیگنوسولفونات‌ها، پلی‌کربوکسیلات‌ها، فنول‌ها و برخی دیگر از ترکیبات آلی هستند که به افزایش روانی بتن کمک می‌کنند.
• مواد غیرآلی: برخی افزودنی‌ها بر پایه ترکیبات غیرآلی نیز ممکن است برای تولید روان‌کننده‌ها استفاده

افزودنی‌های روان‌کننده بتن به طور کلی نقش مهمی در بهبود کارایی و کیفیت بتن دارند و برای پروژه‌هایی که نیاز به پخش‌پذیری بالا، مقاومت زیاد و کاهش مصرف آب دارند، بسیار مفید هستند. انتخاب نوع روان‌کننده بستگی به ویژگی‌های مورد نیاز پروژه، شرایط محیطی و زمان‌بندی عملیات بتن‌ریزی دارد.